Dieta dla alergików

Dla niemowlęcia zagrożonego wystąpieniem objawów alergii pokarmowej najlepszy jest pokarm matki stosującej dietę eliminacyjną. Taki sposób żywienia niemowlęcia przynajmniej opóźni pojawienie się alergicznych dolegliwości. Jeśli jednak karmienie piersią jest z jakiegoś powodu niemożliwe, niemowlęta z rodzin ze skłonnością do alergii (zanim jeszcze wystąpią objawy choroby) powinny dostawać specjalne mleko hipoalergiczne, dostosowane do ich potrzeb.

Mleko czy nie mleko?

Dla niemowląt zdrowych z rodzin atopowych (ze skłonnością dziedziczną do alergii) najlepsze jest tzw. mleko hipoantygenowe (H.A.). Zawiera ono częściowo hydrolizowane białka mleka krowiego, tzn. jego właściwości alergizujące są znacznie obniżone (np. Nan H.A., Enfamil H.A.). Jeśli u niemowlęcia karmionego wyłącznie takim preparatem dojdzie jednak do wystąpienia objawów alergii, wówczas należy zastosować hydrolizaty wysokiego stopnia. Są to mlekozastępcze preparaty lecznicze, w których alergizujące właściwości białek mleka krowiego zostały całkowicie usunięte w wyniku specjalnych procesów technologicznych. Takie preparaty to: Alfare, Nutramigen, Bebilon Pepti, Pregestimil, Bebilon Pepti MCT.

Wskazaniem do stosowania Bebilonu Pepti (zawiera laktozę) jest alergia na białka mleka krowiego lub nietolerancja laktozy o lżejszym przebiegu ("dieta niskolaktozowa"). Niemowlętom z ciężką alergią pokarmową (enteropatia - uszkodzenie śluzówki jelit), alergią wielonarządową oraz alergią na wiele składników pokarmowych, przebiegającą z objawami niedożywienia, oporną na leczenie hydrolizatami wysokiego stopnia podaje się natomiast Bebilon Amino - oparty na wolnych aminokwasach.

Wszystkie "hydrolizaty" mają dość nieprzyjemny smak i zapach, ale dla niemowlęcia nie ma to na ogół większego znaczenia. Najważniejsze, że są one jedynym skutecznym lekiem.

Uwaga na soję

U niemowląt z chorobą alergiczną nie należy stosować preparatów sojowych, gdyż białko sojowe ma równie silne jak białko mleka krowiego właściwości alergizujące i może powodować wtórną alergizację. "Mleka sojowe" - Prosobee, Bebilon sojowy, Bebiko sojowe, Humana SL, Isomil - zawierają właśnie białka sojowe, a źródła węglowodanów to polimery glukozy, skrobia kukurydziana i ryżowa. Zalecane są przez lekarza przede wszystkim w leczeniu dietetycznym niemowląt z pierwotną lub wtórną nietolerancją laktozy, niemowląt z biegunką przewlekłą (np. po leczeniu antybiotykami, po biegunce infekcyjnej itp.).

Niemowlętom z nietolerancją laktozy można podawać także gotowe mleko o obniżonej zawartości laktozy: Bebilon niskolaktozowy lub Bebilon pH 5,7.

To samo, a lepsze

Wartość odżywcza preparatów mlekozastępczych jest identyczna jak mleka przeznaczonego dla zdrowych niemowląt. Modyfikacja składu polega na wyeliminowaniu jednego lub kilku składników, najczęściej podejrzewanych o wywoływanie dolegliwości. Preparaty te mają szczególne zastosowanie u małych niemowląt do 4.-6. miesiąca życia, gdyż stanowią w tym czasie jedyne źródło składników odżywczych. Wszystkie one powinny być stosowane wyłącznie na zlecenie lekarza (można je kupić tylko na receptę).

To również on podejmuje decyzję o próbie rozszerzenia diety i wprowadzenia do jadłospisu nowych produktów. Nieprzestrzeganie diety lub samodzielne próby rodziców wprowadzania do niej zabronionych produktów mogą być przyczyną utrzymywania się dolegliwości (a lekarz zinterpretuje to jako brak rezultatów leczenia).

U niemowląt w drugim półroczu i małych dzieci - obok posiłków mlecznych lub mlekozastępczych - mimo nadal obowiązujących ograniczeń dietetycznych, jadłospis powinien być już nieco bardziej urozmaicony. Można wówczas przygotować zupę jarzynową z mięsem, jarzynki, przeciery owocowe itp. Im bardziej urozmaicony jadłospis - tym smaczniejszy i tym większe są możliwości pokrycia zapotrzebowania na wszystkie składniki odżywcze. Urozmaicone pożywienie jest też odpowiedzialne za stymulację rozwoju i dojrzewania funkcji przewodu pokarmowego. W ustaleniu prawidłowego jadłospisu dla dziecka wymagającego modyfikacji diety zawsze należy skorzystać z pomocy dietetyka lub lekarza.

Jeśli u dziecka pojawiły się jakieś niepokojące objawy, warto przez kilka dni, a nawet dłużej, robić krótkie notatki, jak często i w jakiej sytuacji one występują, o jakiej porze, czy można je wiązać z posiłkami, nowymi produktami w jadłospisie dziecka itp.

Takie informacje pomogą lekarzowi w ustaleniu diagnozy. Im lepsza będzie współpraca rodziców z lekarzem i dietetykiem oraz zrozumienie istoty choroby dziecka - tym mniej będzie ono odczuwało skutki ograniczeń dietetycznych.